Abstract

โครงการศึกษาวิเคราะห์ ทบทวนกฎ ระเบียบ ประกาศ ข้อบังคับ ที่เกี่ยวกับการอนุญาต และการดำเนินการอื่นนอกเหนือจากการอนุญาต เพื่อลดขั้นตอนหรือการดำเนินการที่ไม่จำเป็นหรือเป็นอุปสรรคต่อการประกอบธุรกิจในตลาดทุนไทย เล่ม 2: สมาคมตลาดตราสารหนี้ไทย

รายงานฉบับนี้สรุปผลการทบทวนประเด็นปัญหาจากสมาคมตลาดตราสารหนี้ไทย (ThaiBMA) พบว่า ตลาดตราสารหนี้เป็นกลไกสำคัญในการระดมทุนของภาครัฐและเอกชน อีกทั้งยังเป็นแหล่งลงทุนที่มั่นคงของผู้ลงทุน โดยตลาดตราสารหนี้ไทยมีแนวโน้มเติบโตต่อเนื่อง มูลค่าคงค้างปี 2567 อยู่ที่ 17.1 ล้านล้านบาท เพิ่มขึ้นร้อยละ 3.6 จากปีก่อน อย่างไรก็ตาม จากการทบทวนปัญหาที่ได้รับฟังจากผู้มีส่วนได้เสียในตลาด รวม 19 ประเด็น พบว่า ตลาดตราสารหนี้ไทยยังเผชิญข้อจำกัด 3 ด้านหลัก ได้แก่ ด้านกฎระเบียบ ด้านการปฏิบัติงาน และด้านนโยบาย

1. ด้านกฎระเบียบ มีปัญหาทั้งในแง่กฎที่ไม่สอดรับกับบริบทปัจจุบัน และไม่สอดคล้องกับลักษณะธุรกิจ และกฎที่เป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาตลาดทุน เช่น ห้ามหักกลบลบหนี้หุ้นกู้ หรือการกำหนดให้นายทะเบียนต้องเป็นรายเดียว รวมถึงข้อจำกัดในการลงทุนของสมาคมการค้า
2. ด้านการปฏิบัติงาน พบว่าหลายปัญหาเกิดจากกระบวนงานในทางปฏิบัติ เช่น การกรอกข้อมูลซ้ำ ความสับสนในการซื้อขายตราสารหนี้ในตลาดรองจากการที่ระบุประเภทนักลงทุนในหนังสือชี้ชวนในตลาดแรกและตลาดรองต่างกัน และการขาดระบบเชื่อมโยงข้อมูล เช่น การใช้หุ้นกู้ scripless เป็นหลักประกัน
3. ด้านนโยบาย มีนโยบายบางอย่างที่ยังเป็นอุปสรรค เช่น ผู้แทนผู้ถือหุ้นกู้ไม่สามารถดำเนินการแทนผู้ลงทุนในกระบวนการฟื้นฟูกิจการ หรือข้อจำกัดในการโอนพันธบัตรข้ามธนาคารตัวแทนจำหน่าย

แม้ตลาดตราสารหนี้ไทยจะเติบโตอย่างต่อเนื่อง แต่ยังมีช่องว่างที่ควรได้รับการพัฒนา โดยการปรับปรุงกฎเกณฑ์ กระบวนงาน และนโยบายที่เกี่ยวข้อง เพื่อยกระดับศักยภาพและขีดความสามารถในการแข่งขันของตลาดทุนไทยในระยะยาว