Abstract

ภายใต้บริบทของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่รุนแรงขึ้น การลดการปล่อยคาร์บอนได้รับความสำคัญเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องทั่วโลก ตลาดคาร์บอนเครดิตเป็นกลไกที่สำคัญในการสนับสนุนการลดการปล่อยคาร์บอน การศึกษานี้ต้องการวิเคราะห์แนวทางการพัฒนาตลาดคาร์บอนและถอดบทเรียนจากประสบการณ์ของสหภาพยุโรป จีน และญี่ปุ่น เพื่อนำมาปรับใช้กับบริบทของประเทศไทย ผลการศึกษาพบว่า ตลาดคาร์บอนเครดิตของไทยอยู่ในระยะเริ่มต้นและเป็นตลาดคาร์บอนภาคสมัครใจ ซึ่งจำเป็นต้องพัฒนาตลาดคาร์บอนทั้งภาคบังคับและภาคสมัครใจควบคู่กันอย่างต่อเนื่อง บทเรียนสำคัญสำหรับประเทศไทย ได้แก่ การออกแบบตลาดคาร์บอนภาคบังคับให้มีกรอบกฎหมายและระบบการวัด การรายงาน และการทวนสอบ (ระบบ MRV) ที่เข้มแข็ง การสร้างสภาพแวดล้อมด้านราคาที่สะท้อนต้นทุนการลดก๊าซเรือนกระจกอย่างแท้จริง และการส่งเสริมให้เกิดตลาดรองที่มีสภาพคล่อง นอกจากนี้ ควรมีมาตรการสนับสนุนสำหรับผู้มีส่วนร่วมทั้งรายใหญ่และรายย่อย ในท้ายที่สุดการพัฒนาตลาดคาร์บอนของไทยควรดำเนินควบคู่ไปกับการปฏิรูประบบภาษีคาร์บอน กลไกการปรับราคาปรับคาร์บอนก่อนข้ามพรมแดน (CBAM) ภายในประเทศ และการใช้เครื่องมือทางการเงินอย่างเป็นระบบ รวมทั้งการเชื่อมโยงกับกลไกระหว่างประเทศภายใต้ Article 6 ของความตกลงปารีส (the Paris Agreement) เพื่อเสริมสร้างความยั่งยืนให้กับการมุ่งสู่เป้าหมายเศรษฐกิจคาร์บอนต่ำของประเทศไทยในระยะยาว