Abstract

รายงานเล่มนี้เป็นส่วนหนึ่งของ “ชุดโครงการการยกระดับการออมผ่านช่องทางตลาดทุน” ซึ่งมีจุดประสงค์เพื่อ ค้นหาแนวนโยบายที่เหมาะสมในการส่งเสริมการออมและการลงทุนผ่านช่องทาง ตลาดทุน ผ่านการศึกษาประเด็นที่เกี่ยวกับสภาพแวดล้อมของตลาดทุนที่เกี่ยวข้องกับการออม การทำความเข้าใจพฤติกรรมของผู้ลงทุนซึ่งหมายรวมถึงการที่ยังไม่ตัดสินใจหรือลังเลที่จะออมผ่านช่องทางตลาดทุนด้วย รวมทั้งเครื่องมือหรือเทคโนโลยีและผลิตภัณฑ์ใหม่ ๆ ที่เกี่ยวข้องที่ใช้ในการลงทุน เพื่อจัดทำข้อเสนอแนะต่อนโยบายภาครัฐ และนำเสนอมาตรการที่ได้รับการทดสอบแล้วว่ามีโอกาสได้ผล ในการยกระดับการออมผ่านช่องทางตลาดทุน  นอกจากนี้ยังเน้นศึกษาความเสี่ยง ความสามารถในการ รับความเสี่ยง และการบริหารจัดการความเสี่ยงของผู้ลงทุนกลุ่มต่าง ๆ รวมทั้งแนวทางในการบริหารจัดการ สภาพแวดล้อมในตลาดทุนเพื่อรองรับการสร้างและเสริมกลไกปกป้องและคุ้มครองผู้ลงทุนกลุ่มต่าง ๆ มิให้ ประสบปัญหาทางการเงินหรือ ถูกหลอกลวง หรือตัดสินผิดพลาดด้านการลงทุน จนนำไปสู่ปัญหา ทางการเงินและล้มเหลวในการสร้างการออมที่เพียงพอต่อการเกษียณในระยะยาว โดยข้อมูลในรายงานย่อย เล่มที่ 1 “การยกระดับการออมผ่านช่องทางตลาดทุน” ของชุดโครงการจะมาจากการทบทวนเอกสาร และการสัมภาษณ์ตัวแทนจากหน่วยงาน และผู้เชี่ยวชาญที่เกี่ยวข้องเพื่อแสดงถึงสภาพแวดล้อมของ ตลาดทุน (ecosystem) ที่เกี่ยวข้องกับการออมระยะยาว

ผลการศึกษาเบื้องต้นพบว่า มีปัจจัยอย่างน้อย 4 ประการที่เป็นความท้าทายที่ส่งผลให้การมีส่วนร่วม ในตลาดทุน ไทยถือว่าอยู่ในระดับต่ำ ได้แก่ ประการแรก ปัจจัยด้านอุปทานของผลิตภัณฑ์และบริการในตลาดทุนที่มี ความท้าทายจากการขาดความหลากหลายของผลิตภัณฑ์การลงทุนที่ตอบโจทย์ผู้ลงทุนทุกกลุ่ม ตลอดจนข้อมูลและบริการคำแนะนำในตลาดทุนที่ขาดประสิทธิภาพในการเข้าถึงผู้ลงทุนในวงกว้าง ประการที่สอง ปัจจัยด้านอุปสงค์ของผู้ลงทุนที่มีความท้าทายจากความแตกต่างทางวัฒนธรรม เศรษฐกิจ และสังคม ความรู้และทัศนคติทางการเงิน และอคติเชิงพฤติกรรม ประการที่สาม ปัจจัยด้าน สภาพแวดล้อมในการกำกับดูแล ที่มีความท้าทายจากข้อจำกัดของกฎระเบียบในตลาดทุนอันส่งผลกระทบ ต่อความเชื่อมั่นของผู้ลงทุน และประการสุดท้าย ปัจจัยด้านสภาพทางเศรษฐกิจ สังคม และเทคโนโลยีที่ เปลี่ยนแปลงไป ที่ส่งผลให้เกิดความท้าทายในการยกระดับตลาดทุนไทย รวมทั้งการส่งเสริมการเข้าถึงตลาดทุนอย่างถ้วนหน้าและเหมาะสม